A ghazal evening with Singer Srinivas : கனவா இல்லை காற்றா ?

"Relax Boss. I am just coming to see you"-

-popped a message in my whatsapp from Singer Srinivas ( Srinivasan Doraiswamy )as a reply to my nervous question about what arrangements he would like for his visit to my home in Nov 2017. As his message churned and echoed in my mind, its characteristic coolth seeded a spectrum of feelings ranging from excitement to anxiety. It finally enshrined the possibility of meeting the only musician who I have identified my renditions with, all my life, in my own modest musical journey. That should however not be misconstrued as a cheap self-certification effort to elevate my mortal status to the lovable legend that Srinivas is. Nor should it be interpreted tangentially as blind-love for him which risks truncating the list of the legendary singers ( Yesudas, S.P.B, Manna Dey, Ghulam Ali, Hariharan to name a few) I deify. Then how do I substantiate ‘identifying’ with him?

Circa 1997. The A. R. Rahman song "Kanava illai Kaatraa" from the movie “Rakashagan” hit the TV-screens picturized on a gorgeous Sushmita Sen being carried away in the arms of an imposing Nagarjuna like the surface-foam drifting on the sea-waves. I woke up to Srinivas's beautiful voice that delivered the melody with an endearing enunciation of Vairamuthu's poetry which waxed eloquent on the beauty of the feminine form where the poetic license, unusually but uncompromisingly, embraced and expounded the physical principles of buoyancy and gravity in unheard metaphors (“nilavil poruLgaL edai izakkum”). While I had always admired and deified SPB and Yesudas growing up, there was some unexplainable connection that I felt listening to Srinivas - possibly an alter-ego whose songs induced a vicarious pleasure of rendition in me.

 In full flow

In my early twenties, my search was for “complex” music which led me to discovering the maverick genius of Sharath (more on Sharath in the links at the end). While at CECRI Karaikudi, my immediate junior Vivek once informed me that he was being called by a film-director to play the on-screen tablist for a Malayalam song “Sudha Mantram” ( https://www.youtube.com/watch?v=M-n92pCquqE ) picturized in a nearby palatial home. While the details of the song skipped his mind then, when the song hit the TV screens we cheered for him. “Sudha Mantram” , rendered by P. Unnikrishnan, has achieved a cult-status in Kerala given the extremely complicated passages that Sharath had constructed and has become a popular object of attempt by reality show singers. Intrigued by this song then, I dug more only to find the Malayalam album “Chaitra GeethangaL” which had more “superhuman” compositions rendered by Chitra and Srinivas. While Chitra’s rendition of “Madhuram Gayati” was fully reflective of the convoluted composing skills of Sharath capable of intimidating the mortals, Srinivas’s renditions ("Bandura Vaasandhya Sandhye", “gopike nin maaRil” and "niLaiyude maaRil" ) in contrast, pleasantly presented the complex compositions like a meticulously made sculpture completely devoid of sharp edges and thus incapable of splintering a mortal listener’s mind. That ability to present complexity without moving away from the central thread of melody, defined Srinivas to me and my respect has only grown since then.

 Sharing a Light moment 

As I explored more, I started finding an uncanny similarity in our backgrounds. We hailed from Ambasamudram area of Tirunelveli district, were brought up in a mallu-tamil atmosphere with a keen emphasis on 3 languages (malayalam, tamil and hindi), were academically trained in chemical engineering and nurtured a deep love for ghazals, urdu and songs steeped in melody although growing up in households filled with Carnatic music. I realized in his voice and songs that I had found the qualities that endear me the most: adherence to predominantly soft numbers, language-sensitive vocal-volume dynamics and chaste diction. Songs like "mouname unnidam" and "azage sugama" finally convinced me that it is but natural for me to feel connected due to these qualities.

Our facebook interactions started largely through my good friend Raja Govindarajan’s posts on music and politics. While in many instances I have found myself sporting an opinion diametrically opposite to Srinivas’s, neither that nor the age-difference has bothered our conversations about music. My most memorable interaction with him was after he read an article I wrote about the four ghazal maestros earlier this year and had a very different take on them. Once again his opinions were vastly different from mine but very well-expressed and substantiated – a clear consequence of dedicated listening to different ghazal artists over many decades. I had already heard his “Tribute to Mehdi Hassan” where he had in his mellifluous and unique way captured the essence of Mehdi Hassan’s popular ghazals. The conversations triggered in me a thought : would he like to do a ghazal concert sometime ?

 "Sir, can you be enthused to give a ghazal concert (a home concert strictly for ghazal aficionados) when you visit Sydney next time ? In fact, if you like, we can have a concert of your melodies of choice which could also include some "ghazal-ish" songs from different languages along with a harmonium / keyboard and tabla. I will be more than glad to arrange it for you. Please let me know"

 And then came the reply after a pause:

"I would love to sing the ghazals that I have enjoyed"

His no-frills acceptance surprised me honestly. I have been running 2 home mehfils a year where I have joined hands with visiting artists like Biplab Mukherjee to entertain the local ghazal lovers of both Pakistani and Indian origin. But in here, I had the opportunity to do it better: have Srinivas – the self-confessed Mehdi Hassan fanatic – sing to the ghazal-lovers group ! What needs to be emphasized here is that I have neither been known to him as a friend nor related to him in anyway (there was a query from one of my friends). The way I felt about his songs and how I connected to them have never been expressed to him or anybody prior to this article. So, in a nut-shell, he accepted a fan’s request to visit and sing some ghazals with minimal accompaniments at his fan’s home just for the love of the art. Not only did he accept the invitation, he was also always in touch with me to ensure the program would happen smoothly, simultaneously ensuring that the interests of the sponsors flying him to Sydney, were not compromised in any way (Thanks to Mr. Senthil Rajan Sinnarajah of Sydney). I have heard about his gentlemanliness from other cine-industry people and that was fully on display at every step.

 On the day of the ghazal night, he seemed pleasantly surprised that we had arranged for a decent sound system (courtesy : Ranjith Kumar). His initial conception, I understood then, was a jam session, which turned out a bit better. He started the program with the iconic “Ranjish Hi sahi” and captured the audience’s attention right away. After finishing the aalaap preceding Ranjish Hi sahi, he said : “I presented only a fraction of Mehdi Saheb’s version which I would have heard say probably 200 times”. Given his wide melody spectrum, he effortlessly transitioned from ranjish hi sahi to the Malayalam song “innale mayangumbol” with a preludial introduction to the compositional skill of M.S. Baburaj.

“To me M.S.Baburaj’s songs occupy the same pedestal as ghazals”,

 he added as he streamlined into “Ehsaan tera hoga” – the Rafi classic - after that. The audience who were from mixed lingual backgrounds but united in love for melody, were clearly enthused and engaged hearing their favorite numbers across different languages blending seamlessly with chaste pronunciation. After an approving applause at end of Ehsaan Tera, he wondered: “What next ?” My dad whose musical familiarity is limited to Tamil and Carnatic requested for a Tamil song and he immediately obliged with a beautiful rendition of “Chithiram Pesudhadi”. And then came a long list of Mehdi Hassan ghazals including “Rafta Rafta”, “patta patta” and “abke ham bichde” which received an outstanding treatment in his malleable voice. His grasp of Mehdi Hassan Saheb’s ghazals was so strong that at some point in one of the melismatic passages, I could “hear” the great Saheb’s voice. In fact, his renditions that evening opened my ears more for Saheb's ghazals and clarified many of the intricate details which my ears had struggled to discern all these days. It was truly an educative, evocative and entertaining experience.

As I accompanied him on the harmonium, I found it difficult to keep up with all his delectable improvisations (especially the one which had some weird scale changes) and at many instances was content to give him just the Shruti drone sans tabla (Tablist : Stephan Kantharajah) without confounding him or the audience. The audience requests kept pouring in and Srinivas obliged without a hint of resistance. When it came to the popular numbers segment, the Kishore Kumar classics “chingaari koyi” and “mere naina sawan” received an elegant treatment. He explained how “Kuch to log kahenge” and two more songs from the movie Amar Prem were tuned in Mishra Khamaj. “Nilave Ennidam” originally sung by P.B.Srinivas, got an ad-lib treatment. Finally at my request, he sang a few lines of “muzumadhi” – the Tamil version of Jashn-E-Bahara in scale A which reminded him of the M.S.Viswanathan-Yesudas-Susheela classic – “Viziye Kadhai Ezudhu”. As he unfurled the first “Viziye” line, I could no longer contain my excitement to join him and we both ended singing it as a duet.

 The entire singing session with him went for almost 2 hours. I had to mitigate my selfish desire of hearing more to ensure that this jet-lagged man who had not eaten for a few hours, would be healthy enough with his golden voice, preserved for the bigger stage he had to perform on the next day. With much reluctance, I had to remind him and the thirsty audience of this predicament and we ended the evening there as we moved to the dinner table.

Summarily put, his conduct was just as melodious as his songs. For a celebrity singer to accept an obscure fan’s invitation to present an informal concert at the fan’s home, speaks volumes about his piety toward the melody regardless of the pedigree of the host. For that magnanimous gesture, Sir, I am grateful to you. You have filled our home with the ghazals of the greats and have left an indelible impression on us that we will cherish forever.

 A memento 

 Audience : Lalita Venkatraman, Vijendra Prasad, Shiri Dass, Umaa Arun, Uma Ramu Ayyar, Bharathi Madadi Reddy, Aparna Nagashayana, Nagashayana Bellave, Namita Gupta-Kantharajah, Sri Shyamalangan, Ajay Bajaj, Mustafa Vasi, Santhoshi Chander, Sudhir Das, Sharmila Das, Manjul Sharma Videography and Photography : Sridhar Chander Articles on Sharath:

http://swara.blogspot.com/2008/04/sharath-musical-enigma-part-1.html  http://swara.blogspot.com/2008/07/idol-7-sharath-musical-enigma-part-2.html httptp://swara.blogspot.com/2008/08/sharath-musical-enigma-part-3.html http://swara.blogspot.com/2008/09/sharath-musical-enigma-part-4-final.html

மதன்-1

1994

பன்னிரண்டாம் வகுப்புத் தேர்வுகள் முடிந்து ஏதாவது ஒரு கல்லூரியில் இடம் கிடைக்காதா என்று ஏங்கிய கூட்டத்தில் நானும் ஒருவன். மத்திய மின் வேதியியல் ஆராய்ச்சி நிலையத்தின் தேர்வு மூலம் விடிவு பிறந்து காரைக்குடியில் ஆகஸ்டு மாதத்தில் காலடி எடுத்து வைத்தேன். மொத்தமே 34 இடங்கள் தான். அதிலே நான் உள்பட 33 பேர் வந்து சேர்ந்தனர் (2 பெண்கள்). ஒருவன் உடல்நிலை சரி இல்லாமல் பின்னாளில் வந்து சேர்ந்தான்.

பணத்தைக் கட்டி சேர்ந்தாயிற்று. இனி கல்லூரி விடுதியில் தான் வாசம் என்று தெரிந்தது. 3 ஆம் எண் அறை ஒதுக்கப் பட்டு இருந்தது. வாழத் தேவையான சாமான்களுடன் என் தந்தையோடு அந்த விடுதி அறைக்குச் சென்றேன். விடுதி வசதியானதாகவே இருந்தது. மொத்தம் 40+ அறைகள். 3 அறைகளைத் தவிர மற்றவை எல்லாம் அடுக்கு மாடிக் கட்டிடத்தில் இருந்தது. இந்த மூன்று அறைகளில் ஒன்றாய் என் அறை. சட்டி பெட்டிகளுடன் போய் நின்றால், சற்றே உயரமான ஒரு 25 வயது சொல்லத்தக்க சரண்ராஜ் போன்ற ஒருவர் தென்பட்டார். விடுதியில் வேலை செய்பவர் ஆக இருக்கும் என்று நினைத்து:

“சார், இந்த 3 ஆம் நம்பர் ரூம் கீ யார் கிட்ட வாங்கிக்கலாம் ?”

என்று என் தந்தை கேட்டார். மேலும் கீழும் பார்த்த அவர், “ஃபர்ஸ்ட் இயர் அட்மிஷனா ?” என்றார். என் தந்தை ஆம் எனத் தலையாட்ட, “அந்த ரூம் கீ என்கிட்ட தான் இருக்கு அங்கிள். என்னை சார்னு எல்லாம் சொல்லாதீங்க” என்றார் /றான்.

“அப்படியா தம்பி உங்க பேர் ?”

“மதன்ராஜ்”

“தம்பி என்ன பண்றிங்க ?”

”நானும் ஃபர்ஸ்ட் இயர் தான். இதே ரூம் தான்”

இப்படித்தான் அறிமுகமானான் மதன். நான் அவனை நம்ப முடியாமல் மேலும் கீழும் பார்த்தேன். 5-7 உயரத்தில், அடர்த்தி இல்லை என்றாலும் அரும்பு மீசை இல்லை என்று பெருமைப் பட்டுக்கொள்ளக்கூடிய அளவில் இருந்த நான் எங்கே ? தினம் சவரம் செய்யாவிட்டால் காடாகக் காட்சி அளிக்கக்கூடிய அளவுக்கு மீசையும் தாடியும் 5-11 உயரமும் கொண்ட இவன் எங்கே ? இவனா என் அறைத்தோழன் ? நடிகர் சரண்ராஜே நேரில் வந்து நிற்பது போன்ற ஒரு பிரமை.

பெட்டி படுக்கைகளுடன் உள்ளே புகுந்தேன். தந்தை விடை வாங்கிக் கொண்டு ஊருக்குச் சென்றார்.

“டேய்..எங்கடா படிச்சே ?”

அவனின் குரலில் அதற்குள்ளேயே ஒரு அன்னியோன்னிய உரிமையுடன் கூடிய தொனி.

“மட்ராசிலே டீ யே வீ…நீ?”

“நான் மதுரை டி வி யெஸ். ஆனா இதுக்கு முன்னாடி ஹிந்துஸ்தான் காலேஜிலே 1 வர்ஷம் படிச்சேன்..ஆமா ராகிங் இங்கே எப்படி இருக்கும்னு ஐடியா இருக்கா ?”

ராகிங்கைப் பற்றி அரசல் புரசலாகக் கேள்விப்பட்டதோடு சரி. இங்கே அதெல்லாம் கிடையாது என்று பெரிய பில்டப் கொடுத்து என்னை (ஏமாற்றி) இங்கே சேர வைத்த பெருமை இன்னொரு சீனியரைச் சாரும். மதன் அப்படிக் கேட்டவுடன் நான்:

“இங்கே அப்படி ஒண்ணும் இல்லைன்னு சொன்னாங்களே” என்றேன் பரிதாபமாக.

“எவண்டா சொன்னான் ? 4th year ல மாஸ்டர் ராகர்னு ஒரு சீனியர் இருக்கானாம். அவன்கிட்ட மாட்டினா செத்தோம்”

என்று பீதியைக் கிளப்பினான். இவனே எருமைக் கடா சைசில் இருக்கிறானே..இவன் பயப்படச் சொல்கின்ற சீனியர் ஆனை சைசிலே இருப்பானோ என்று வயிற்றில் புளியைக் கரைத்தது.

அறையில் இருந்து வெளியே எட்டிப் பார்த்தேன். நிலத்தினின்றும் ஒரு அடிக்கு எழும்பிய மூடி போட்ட கழிவு நீர்த் தொட்டி இருந்து. அந்தத் தொட்டியின் மூடிதான் சீனியர்கள் உட்கார்ந்து தேனீர் அருந்தும் ஆஸ்தான பீடம். அதற்குப் பக்கத்திலே தான் எல்லாரும் சாப்பிடவேண்டிய மெஸ் இருந்தது (என்னே கட்டிடக் கலையின் மேன்மை !). அல்லது சோற்றைத் தின்று விட்டு அங்கே உட்கார்ந்து கொண்டு போக வர பெண்களைக் கண்டு கொண்டு கிண்டல் அடிப்பது என்று பெரிய வேலை பார்த்துக் கொண்டு இருந்தனர். அதிலே சிலர் அமர்ந்து கொண்டு கதைத்துக் கொண்டு இருந்தனர்.

“நம்ம நல்ல நேரம்.,அவர் ஊரிலே இல்லையாம். அறை பிச்சு உதறுவார்னு சொல்றாங்க”

”ஹிந்துஸ்தான் காலேஜில நீ பார்க்காததா இங்க புதுசா பண்ணிடப் போறானுங்க ?”

”தெரியலை..இப்போதைக்கு நிறைய சீனியர்ஸ் ஹாஸ்டல்ல இல்லை. அதனால ரொம்ப பிரச்சினை இல்லைன்னு சொல்லிக்கிறானுங்க”

அப்போது ஒன்று புரிந்து கொண்டேன். இவன் ஆள்தான் வளர்ந்திருக்கிறானே ஒழிய என்னைப் போன்ற மன நிலையில் தான் இவனும் இருக்கிறான். சரி, ஆனாலும் சாப்பிடப்போகும்போது அல்லது வெளியில் போகும்போது இருவரும் சேர்ந்தே செல்வது என்று முடிவெடுத்தொம். சேர்ந்து போகும்போது சீனியர்களிடம் மாட்டி கொஞ்சம் சீரழியாமல் இருக்கலாம் என்று ஒரு நப்பாசை.

அன்று மாலையே ஒரு சின்னப் பையனும் அவனது தந்தையும் எங்கள் அறையைத் தேடி வந்தனர். பையனைப் பார்த்தால் திருவிழாக் கூட்டத்தில் தொலைந்து போய் திரும்ப அகப்பட்ட மாதிரி இருந்தது. அந்தப் பையனின் தந்தை பேசினார்:

“தம்பி..என் பையன் பேரு ஐயப்பன். இந்த ரூம் தான் கொடுத்து இருக்காங்க.”

”வாங்க அங்கிள். நாங்க ரெண்டு பேரும் தான் இங்க ரூம்மேட்ஸ். உள்ள வாங்க” என்றான் மதன்.

அவர் வந்து அமர்ந்தார். சென்னையில் இருந்தும் வந்து காரைக்குடி வந்து வெய்யிலில் காய்ந்த அலுப்பு அவர் முகத்தில் அப்பட்டமாகத் தெரிந்தது.

“தம்பி..என் பையன் மட்ராஸிலே தான் படிச்சான். வீட்டுக்கு ரொம்ப செல்லமான பையன். இங்கே ராக்கிங் ரொம்ப இருக்கும்னு சொன்னாங்க..”

“அதெல்லாம் கவலைப் படாதீங்க அங்கிள். நாங்க எல்லாம் இருக்கோம்ல” என்றான் மதன். நான் அவனை சற்றே நம்பமுடியாமல் பார்த்தேன். சிறிது நேரத்திற்கு முன் தொடை நடுங்கிக் கொண்டு இருந்தவன் இப்போது வீர வசனம் பேசுகிறானே என்று.

ஐயப்பனின் தந்தை அவனை விடுதியிலே விட்டுவிட்டு பின்னர் வந்து பார்ப்பதாகக் கூறிச் சென்றார். அதற்குள் சீனியர்கள் யாரோ மோப்பம் பிடித்து விட்டனர். 3 பேரையும் வெளியில் வரச் சொன்னார்கள். தயங்கிக் கொண்டே வெளியில் வந்து நின்றோம்.

”டேய் நீ மட்டும் மேலே வாடா” என்று ஐயப்பனுக்கு உத்தரவு வந்தது. நானும் மதனும் ஒருவரை ஒருவர் பார்த்துக் கொண்டோம். போய் திரும்பி வந்த ஐயப்பன் கண்நிறையக் கண்ணீரோடு தன் தந்தையோடு அறைக்கு வந்து சேர்ந்தான். அவர் கண்களும் கலங்கி இருக்க மதனும் நானும் “அடப் பாவமே..அடி பலமா பட்டிருக்குமோ” என்று கிசு கிசுத்துக் கொண்டோம்.

ஐயப்பன் தந்தை கலங்கிய கண்களுடன் “தம்பி..இவனை ரொம்ப செல்லமா வளர்த்துட்டோம். ரொம்ப உலகம் தெரியாது. இங்கே இவன் கிட்ட ஒரு குப்பியைக் கொடுத்து இதிலே அசிங்கமா நிரப்பி வரச் சொல்லி இருக்காங்க”

எங்கள் இருவருக்கும் பகீரென்றது. “அடப்பாவி இதைப் போய் அப்பாவிடம் சொல்கிற அளவிற்கா இவன் வளர்ப்பு இருக்கிறது ?இவனோடு எப்படி காலம் கடத்தப் போகிறோம் ?”

அவரிடம் “சார்..இதெல்லாம் சும்மா விளையாட்டுக்குச் சொல்லிருப்பாங்க. அதை இவன் இப்படி சீரியஸா எடுத்துகிட வேண்டிய அவசியம் இல்லை. நாங்க எல்லாம் இருக்கோமே..பயப்படாதீங்க” என்று மதன் அவருக்கு தைரியமூட்டினான். நானும் தலை அசைத்து வைத்தேன்.

அவர் சென்ற பின் “டேய்..வாழ்க்கையிலே ஏதாவது சாமி புக் பார்த்து இருக்கியா ?”

ஐயப்பன் “பார்த்து இருக்கேனே..புராணம் மாதிரி”

“டேய் இது அதுக்கில்லை..வாழ்க்கை சம்பந்தப் பட்ட”

ஐயப்பனுக்கு பல்பு எரிந்து அணைந்தது “டேய் டேய்..நீங்க ரெண்டு பேரும் வேற ஏதொ விஷயம் பத்திப் பேசறீங்க. டபுள் மீனிங்கா” என்றான் குழந்தை போல வெட்கப்பட்டுக்கொண்டே. உடனே மேலே பரண் மீது பத்திரப்படுத்தி வைத்து இருந்த ஃபிலிம்ஃபேர் புத்தகங்களையும் அதை விட மிகவும் “விளக்கமான” புத்தகங்களையும் ஐயப்பன் முன்னே எடுத்து வைத்தான் மதன். பார்த்த ஐயப்பனுக்கு பகீரென்றது.

”டேய் இதெல்லாம் தப்பு. அதுவும் வார்டனுக்கு தெரிஞ்சா அவ்ளோதான்”

”டேய்..வாழ்க்கைல நீ கத்துக்க வேண்டியது நிறைய இருக்கு. போகப் போகப் பார்ப்பே”

இப்படி ஐயப்பனுக்கு வாழ்க்கைத் தத்துவத்தின் அரிச்சுவடியைத் திறந்து வைத்தான். பிறிதொரு நேரம் இதே “புத்தகங்களை” கோபால் என்ற சக மாணவனிடம் காட்டியபோது அவன் வெட்கப் பட்டு ஓடியே போய்விட்டது மறக்க முடியாதது. இப்படியாக மதன் பலருக்கும் வகுப்பெடுக்கும் “பெருசு” ஆக மாறிப் போனான்.

அன்று இரவு சாப்பிட்டுவிட்டு மூன்று பேரும் சீனியர் கைகளில் மாட்டாமல் அறைக்கு வந்து அமர்ந்தோம். அறையின் சன்னல் உட்புறம் தனிக்கதவாகத் திறக்கக் கூடியது. வலை சன்னலிலேயே வெளிப்புறமாய் வேயப்பட்டு இருந்தது. இயற்கையிலேயே பயந்த சுபாவமுள்ள ஐயப்பன் அப்பாவியாய்க் கேட்டான்: ”இங்கே பாம்பெல்லாம் நிறைய உண்டு அப்படின்னு சொல்றாங்களே”

உடனே மதன் அலட்டலாக :”மச்சி மனுஷன் இருக்கிற இடத்திலே பாம்புங்க ஜெனரலா வராதுடா”

“ஷ்யுரா ?”

“ஆமாண்டா..இப்போகூட ஜன்னலை திறக்கலாம். ஒரு ப்ராப்ளமும் இல்லை” என்று உதார் விட்டுக் கொண்டு திறந்தான். அங்கே ஒரு அடி நீளப் பாம்பு ஒன்று சன்னலின் ஓட்டைக்கு மேலே தொங்கிக்கொண்டு ஊஞ்சலாடிக் கொண்டு இருந்தது ! திறந்த வேகத்திலேயே கதவை மூடி அசடு வழிந்தான். அன்றிலிருந்து படித்து முடியும் வரை பார்த்த பாம்புகளுக்கு கணக்கே இல்லை. ஓட்டை விழுந்த வலையுடைய அந்த சன்னலும் இரவு நேரத்தில் திறக்கப் படவே இல்லை.

முதல் இரண்டு வாரங்கள் ஆகும் வரை எவன் சீனியர் எவன் கிளாஸ்மேட் எனப் புரியவில்லை. ஒருமுறை அறை எண் 4 இன் பாத்ரூமில் இருந்து மதன் ராத்திரி வெளியே வர, அவனை சீனியர் என நினைத்து அங்கு இருந்த அத்தனை பேரும் நடுநடுங்கியதும் உண்டு.

முதல் செமெஸ்டர் தேர்வுகள் வரும் நேரம். மதனுக்கு வேதியியல் மீது ஆர்வம் சிறிது கூட இல்லை என்பது மிகவும் தெளிவாகியது. அவன் படித்து நான் பார்த்ததாக எனக்கு ஞாபகமே இல்லை (இனார்கானிக் கெமிஸ்ட்ரியைத் தவிர). ஒரு முறை தேர்வின் அறை முன்னே கூடே படித்த தீபா மிகவும் டென்சனாக இருக்க, இவன் ராஜ ராஜ சோழன் போன்று வலம் வந்து கொண்டு இருந்தான். அதைக் கண்ட தீபா “மதன்.. நல்லா படிச்சிருக்கே போல..ரொம்ப கான்ஃபிடெண்டா இருக்கியே..” என்று கூற, மதன் “3 யூனிட் நல்லா தரோவா படிச்சிட்டேன்..பாஸ் பீஸ்..”என்று இருவிரலை உயர்த்தி முழங்கினான். ஐந்தாவது யூனிட்டில் ஒரு சின்ன போர்ஷனை மட்டும் விட்டுவிட்டு டென்சனின் சிகரமாக வியர்த்துக் கொண்டு இருந்த தீபா எங்கே ? அரைகுறையாகப் படித்தாலும் பாஸ் ஆகும் தெனாவெட்டோடு திரிந்த இவன் எங்கே ? பாஸ் செய்ய என்ன தேவை என்று கணக்கில் எடுத்துக் கொண்டான். “டேய் 5 யூனிட்ல 3 நல்லா படிச்சா போதும். பாஸ் ஆயிடலாம்” என்ற மிகப் பெரிய சூக்குமத்தைக் கண்டுபிடித்ததே அவன் தான். அதுவே பலருக்குத் தாரக மந்திரம். எவ்வளவு பெரிய சப்ஜெக்டானாலும் முதல் நாள் ராத்திரி இப்படி 3 யூனிட் படிப்பது மட்டும் அவன் வழக்கம்.

ஆனால் அதற்காக வகுப்பறையில் கஷ்டப்பட்டு கவனிக்கவோ நோட்ஸ் எடுக்கவோ இல்லை. சொல்லப் போனால் 2-3 பேரைத்தவிர ஒரு பயலும் எந்த வாத்தியாரையும் கவனித்துக் கேட்டதாக எனக்கு ஞாபகம் இல்லை. பக்கத்து அறை மதிவாணன் ஒருவன் மட்டுமே எந்த ஒரு வகுப்பானாலும் நோட்ஸ் எடுப்பதை வழக்கமாக வைத்திருந்தான். தேர்வு நேரத்தில் ஒன்றிரண்டு அறிவு ஜீவிகளைத் தவிர, அத்தனை பேரும் அவனுடைய நோட்ஸை நகலெடுத்து நெட்டுருப் போட்டு பாஸ் ஆவோம். அதற்கு நாங்கள் ஒவ்வொருவரும் காலகாலமாய் மதிவாணனுக்குக் கடன்பட்டு இருக்கிறோம். அப்படித் தேர்வான கூட்டத்தில் சிலர் இப்போது பேராசிரியர்களாக இருக்கின்றனர் என்றால் மதியின் பெருமையை சொல்லவும் வேண்டுமா ? ஆனால் மதன் பாதை வித்தியாசமனதாக இருந் தது.

அப்போது 9 பேராக சேர்ந்து ஒரு கம்ப்யூட்டரை வாங்கினார்கள். அதிலே C++ மற்றும் இன்ன பிற விஷயங்களைக் கற்றுத் தானே தேர்ந்து கொண்டான். இந்தக் கணினிக் கல்வி தான் அவனுடைய வாழ்க்கையைப் பின்னர் மாற்றி அமைத்து. பேரளவில் பாஸ் செய்துவிட்டு படிப்பு முடிந்தும் சக மாணவனான முத்துவுடன் சேர்ந்து ஒவ்வொரு கம்பனியாக திறந்து திவாலாகி மூடுவதாக அவனது வேலை வாழ்க்கை ஆரம்பித்தது. ராம்கோவில் ஐயப்பனோடு வேலை கிடைத்தபோது அங்கே போய் சேர்ந்தான். என்ன..ஐயப்பன் சேராமல் விட்டு விட்டான்.

“மச்சி தப்பிச்சிட்டியேடா”

என்ற ஒற்றை வரிக் கடிதம் ஒன்றை எழுதி ஐயப்பனுக்கு அனுப்பி வயிற்றெரிச்சலைச் சுருக்கமாய் காட்டிக்கொண்டான்.

எங்கள் வகுப்பில் நான் நெல்லை, மதன் மதுரை. இரண்டு பேர் மட்டுமே தென் தமிழ் நாட்டின் மணத்தை எங்கள் நெஞ்சில் தேக்கி வைத்து இருந்தோம். சுகதேவ் மற்றும் ராஜாவைத் தவிர்த்து மற்றவர்களெல்லாம் “பட்டணவாசிகள்” – ஒன்றிரண்டு பேரைத் தவிர எல்லோருமே சென்னைவாசிகள். தமிழ் எழுதப் படிக்கத் தெரிந்த பிராணிகள் மிகக் குறைவு. இதிலே ஒருத்தனுடைய தந்தையார் மிகவும் புகழ் வாய்ந்த தமிழ்ப்பேராசிரியர் ! ஆனால் அவனுக்கோ தமிழ் ஜீரோ.

எங்கள் பின்னணி நானும் மதனும் எளிதாகப் பேச உதவியது. பேசியதெல்லாம் வர்ணிக்க முடியாத அளவிற்கு கேவலமான அல்லது உதவாக்கரை விஷயங்கள் என்றாலும் இப்போது எண்ணிப் பார்க்கும் போது அது நட்பின் ஆரம்பத்தில் ஒரு நல்ல வரைபடமாக அமைந்தது என்று தெரிகிறது. தென்தமிழ்க் கொச்சை கொடையாய் அளித்த கெட்ட வார்த்தைகள் எங்கள் இருவர் பேச்சிலும் சரளமாகப் புரளுவது கேட்டு சற்றே “சொஃபிஸ்டிகேடட்” ஆன சென்னைவாசிகளுக்கு சிறிது கண்றாவியாகத் தான் இருந்தது. ஒருமுறை இவ்வாறு சரளமாக வார்த்தைகளை எடுத்துவிட்ட என்னுடைய “புலமையை”க் கேட்டு சென்னையிலே பிறந்து ஆறடி வளர்ந்திருந்த அரவிந்த் (காதில் “why blood ? same blood” ஆகி) கண் கலங்கி விட்டான்! ஆனால் முதலில் ”அக்யுஸ்ட்” போல பார்க்கப்பட்ட நாங்கள், பின்னர் ஒரு கட்டத்தில் எல்லாருமே அப்படிப் பேச “சரி..இது கல்லூரி பாஷை” என்று புரிந்து தெளியும்படி ஆனது.

The 4 ghazal Maestros and their styles – My Perspective

One of my good friends had jocularly initiated a discussion in facebook about a Ghazal rendered differently by multiple stalwarts and how a particular version did not appeal to him. I started replying which expanded beyond the norm of a “comment” and decided to write it as a separate note. An aspect that unfailingly creeps into composing or performing is the character or personality of the artist. In here I try to present my perspective of the 4 great ghazal maestros whose songs I have been most familiar with.

Mehdi Hasan

My interpretation is that for Mehdi Hasan ghazal was "serious" business. Many ghazals like "koobakoo phail" (Apologies but I actually like Rajkumar Rizvi’s version of the same tune more than the Mehdi’s original itself !) and "abke ham" extol the seriousness of contemplation. Ideal for a ruminating listener with a glass of his favorite spirit in the solitude of the night, the intent of the delivery was to ensure that while the traditional raag system would be respected, delicious deviations lightening the scope would be an integral part of the embellishments. Thus this usually meant a certain level of “preparedness” was expected off the listener before he could indulge in the fine-wine world of Mehdi Hasan sahib. Not surprisingly, I have found most ghazal aficionados beginning with the rivulets that the other artists are, gradually upping their ability to savor more expansive idioms and nuances thus enriching their preparedness before they finally ensconce themselves in the sea of Mehdi Hasan’s complex melodies. And this is a confession.

• Koo-ba-koo phail gayi by Mehdi Hasan

• Abke Ham bichde by Mehdi Hasan


Ghulam Ali

For Ghulam Ali it is all story-telling peppered with a lot of smiles. He has the uncanny knack of engaging the listener in a fictitious conversation where he makes the listener feel that the artist is presenting his art with all humility but constantly gently reminding him that the artist is always the more important contributor to that conversation. This is a beautiful balancing act which if goes wrong would generate revulsion from the listener. But he perfected it to such an extent that it resembles a guided tour into the world of the poet's lyrics supported by just-enough vocal gimmicks to ensure that any listener - trained in music or otherwise - discerning or not- would feel the richness. One could liken his repertoire to a university where melodies of varying degree of difficulty are available depending on the seeker. One good example is " faasile" where he says "main use mehsoos kar sakta tha...(pregnant pause) choo sakta na tha". Another one is "main tera kuch bhi nahin hoon..magar itna to bata. Dekhkar mujkhko tere zehan mein aata kkyaa hai ?" . That "kyaa hai" is probably the most incisive question to the beloved rendered with the precision and smoothness of a surgical cut. In many ways I have felt listening to a new ghazal from Ghulam Ali Saheb is like enjoying a multi-layer cake. He reveals the poetry - usually unheard – so meticulously layer by layer that finally arriving at the central core of chocolate goodness the listener attains salvation. Very measured in studio-recorded versions, he is mischievously adventurous when live, thus making him, in my humble opinion, the epitome of Ghazal singing.

• Faasile Aise bhi by Ghulam Ali :  (Note 5:35)

• Apni Tasveer by Ghulam Ali :  (Note 5:44)


Jagjit singh

Jagjit singh abhorred that technical expertise which would compromise and sometimes even corrupt the intended meaning of the poetry being rendered. To him, every ghazal was a meditative and -safe to say - a spiritual experience where he imbibed each word of the poet and enunciated it as if he were the poet himself! The primary difference between Ghulam Ali and Jagjit Singh- i feel - is that with every Jagjit ghazal the listener felt that the listener was central to the conversation. Given some tunes were eminently hummable for everybody (" honthon se") irrespective of the pedigree, it offered even a musically-challenged listener to "own up" the song and helped him in his contemplation. In other words, Jagjit's renditions just became the listener's where the latter's "mind-voice" could traverse the relatively nuance-free passages and allowed him to vicariously be the singer himself. (Mostly) simple tunes elegantly composed within an octave and delivered in a laid-back manner with no vocal gimmicks or high-octane singing ensured no distraction to the listener from the central theme of the song. What, as a performer/composer, I found was that this simplicity was a facade. The emotive renditions of these relatively "simple" tunes are quite challenging when actually attempted because Jagjit had actually perfected the art of vocal-dynamics and enunciation and enshrined them in each of these songs. Portrayal of emptiness in "Aakash ka soonaapan" - the contemplative "let go" in "sochta hoon ki kahoon tujhse se magar..(pause) jaane de" (apni aankhon), or the beautiful advice given in “baat niklegi” to weather all criticism (“log zaalim har ik baat ka taana denge”) and hold on to the central thread of life (“unki baton ka zara saa bhi asar mat lena”) without ever giving away your state of mind (“varna chehre ke taasur se samajh jaayenge”) to the lumpen and sundry. Of course, there is this general criticism that he over-simplified the ghazal tunes, but what the detractors must remember is that it is through him that Ghazal as an art form came to be known to many in India. Thus his service in popularizing this artform is unrivalled.

• Honthon se by Jagjit Singh

• Apni aankhon ke by Jagjit Singh   (Note 5:03)

• Baat niklegi by Jagjit Singh   (Note 2:23)


Hariharan

While Jagjit Singh and Ghulam Ali are the “gentlemanly” singers whose renditions resembled sophisticated conversations, many of Hariharan’s renditions portray the teasing romantic. In many ways, Hariharan is to Ghazals what S.P. Balasubramaniam is to playback especially in the romantic genre. There is always this “Hey baby..Look at me..Will ya” kind of youthful exuberance that is distilled and delivered in the songs like “Mujhe phir wahi yaad”. His subtle smile at “sunaa hai hamein wo bhulaane lage hain..to kyaa hum unhein yaad aane lage hain” is more a youth’s tease than a “matured” gentleman’s mellowed reflection. With youthfulness at heart comes the brash audacity to experiment and this is best encapsulated in his penchant for vivaadi swaras in most of his ghazals – the epitome being “dard ke rishte”. I have personally noted he favors the peppering of “teevra madhyam” in many of his ghazals. His ghazal “log kehte hain” and its associated sargam phrases, his delectable detour in the “jinhein bhoolne mein zamaane lage hain” to caress the teevra madhyam note and revert to the soul of the preceding line, his tantalizing riddle to the listener who looks lost finding the shadjam in “kyaa khabar thi ke main is darja badal jaaoonga” – all embody that restless experimental spirit. The album “Kaash” with its title track was sort of a revelation. If Jagjit was the first artist to understand and accord the weight of modern orchestration to back up the ghazals (Jagjit Singh’s violinist-arranger Deepak Pandit deserves a special mention here), Hariharan can be safely claimed to take it to the more experimental level (“Urdu Blues” as he called once) ably supported by his long-time arranger friend Jolly Mukherjee. Of course, with experiments come some results which are not entirely pleasing to the ears traditionally trained towards savoring a melody in a particular fashion. For example “patta patta buta buta” delivered by Hariharan while showcases his extreme capacity for “murkis”, does not offer as much justice to the lyrical aspect as does Ghulam Ali’s. The ghazal – a reflection by a forlorn lover – must ideally be delivered with pathos whereas Hariharan’s rendition is bouncy and appears to be simply a display of singing talent. It is indeed surprising to note that it comes from the same artist who has displayed beautiful sensibility to lyrics in another ghazal which has a similar mood : “Hamne kaati hai”

• Mujhe phir wahi yaad :  (Note 2:30)

• Kyaa khabar thi 

• Kaash aisa

• Hamne kaati hai

And for a comparison of the same ghazal rendered by all the three. Patta Patta Buta Buta by :

• Hariharan : https://www.youtube.com/watch?v=2-GrASvLpOU

• Ghulam Ali : https://www.youtube.com/watch?v=58__ilxoUIc

• Mehdi Hasan : https://www.youtube.com/watch?v=sDi7q7e93Ng

Digression: One general criticism on Hariharan is that his pronunciation is not “good”. I consider this a slander by all those who throw this comment without understanding some of the most subtle points in pronunciation. Anybody who is familiar only with Bollywood Hindi has absolutely no standing to cast any aspersions on Hariharan’s pronunciation simply because the diluted Urdu of Bollywood is far from the original pronunciation. The gold standard of Urdu (and Hindi) pronunciation is Jagjit Singh. The many aspirated consonants that are part of Urdu are best heard in Jagjit’s renditions where he makes the subtle distinctions between क and क़ or ग and ग़ crystal clear. For example - hayā yak-laḳht aa.ī aur shabāb āhista āhista. These distinctions are important since they could paint a totally different meaning. For example सागर is sea whereas साग़र is wineglass. Hariharan correctly sings साग़र है मेरा खाली which means the wineglass (and not sea) is empty. However, I do agree there is some inconsistency in his pronunciation. For example in “mujhe phir wahi yaad”, there is an occasional destressing at the “jhe” of “mujhe” which makes it sound like “muje”. There is also this issue of musical inflections and language intonations being misconstrued as issues in pronunciation. While in these globalized times with the advent of artists like Shankar Mahadevan and Hariharan, the strict boundaries between Carnatic and Hindustani inflections are beginning to loosen up in popular hindi songs, a heavy Carnatic inflection in hindi / urdu song or an intonation which is characteristically South-Indian still reminds a listener of sambar even if he cannot really “smell” it – as in even if the pronunciation is correct he feels it is not.

• Saagar hai mEra :

The attempt here portrays some general characteristics of the Maestros. This in no way means they have cocooned themselves into a particular style to the extent of becoming predictable – especially Hariharan who is synonymous with surprises. All were capable of stretching beyond their norm comfortably. For example Jagjit Singh’s rendition of “Tum Nahin Gham Nahin” could easily be mistaken in style for Ghulam Ali’s. Similarly the style of composing in “Dil mein ik lehar” of Ghulam Ali – I have felt always – is similar to a Jagjit Singh’s simpler tunes like “Honthon se”. Hariharan’s “Dar-o-Deewar” rouses in me the same sadness that Mehdi Hasan’s “Ab ke Ham Bichde”. “Rafta rafta wo mere” of Mehdi Hasan and “aks chehre pe” of Hariharan open the same vistas in my mind where a measured “gentlemanly” romantic expression in the praise of beloved is delivered.

• Tum Nahin

• Dil mein ik

• Dar-o-deewar

• Rafta rafta

• Aks chehre

Thus while the personality of the artist largely looms over their works, it is in no way an “objective” criterion to classify them since most of these eminent artists have also done songs that defy the popular perception. What I however insist is that while the spectrum of their contributions may be wide, the weightage over the entire spectrum is not uniform. Of course, this depends on the listener’s perspective as well. For example one may wish to associate Salil Chaudhary with a penchant for carefully structured jumps between successive lines of a song without compromising on the continuity as a signature. However he was also capable of “aajaa re aa..nindiya tu aa”. Yodelling and fun songs – the signature of Kishore Kumar ? How about the pensive “Wo sham kuch ajeeb thi ?” Only classical / comedy songs by Manna Dey ? How about “Hasne ki chaah ne” or “kasme vaade” ? Thus this caveat is important while trying to analyze artists.

And then there are other stalwarts like Pankaj Udhas, Anup Jalota who I have not mentioned anything about. Nor have I attempted to mention anything about the female singers like Farida Khanum whose contributions are just as valuable. The above passages derive strictly from the list who I dote on – almost on a daily basis.. if not every moment of my life.

Autism : Embrace, do not Sympathize

The summery evening in Chennai was forcing the residents to seek refuge in malls and restaurants where the centralized air-conditioners assuaged the exhausted souls entering them. My friend Mohan and I pulled ourselves into a fine but hardly populated Italian restaurant whose fine tapestry with its laid-back lighting and mild music in the artificial coolth, provided a much needed relief from the aggressive weather outside. True to our innate space-hogging instincts, we grabbed a table for 4 and occupied 2 chairs. Ridiculously failing in the attempt to catch-up all the lost years, we savored the delicious broccoli soup sporadically blowing over it to mitigate its hotness.

A family of three including a 4-year old boy entered the restaurant. While the husband and wife, catching a glimpse of us, hesitated to come further in, the boy came scurrying towards us. He had a curious gaze and just before he could say something his father embraced him and whisked him off to another table.

In no time, the boy started whimpering and growling as he was forced to sit on the chair. His mother tried a variety of things – from cellphone to candy - which seemed to calm him only temporarily as his crying would return with a greater force. The father grew increasingly uncomfortable and approached the manager next to our table and asked: "Can you please give us quickly a chocolate fudge ice-cream ?"

"Preparing hot fudge could take time since it has to boil over. Would you like just a chocolate ice-cream instead, Sir ?"

"Whatever that is quickly possible please" - the father muttered and retreated quickly to his table.

I was surprised that a parent would order an ice-cream at the start of the dinner however maudlin and stubborn the child could be. A surge of moral superiority engulfed my mind as I pondered how ineffective modern-day parenting had become. Mohan’s chatter derailed my thought-train as we geared up to order the main course only to be interrupted by the high-pitched crying of the boy which made it impossible for me to concentrate on anything but the scene at his table. Unsettled by my curious and slightly admonishing gaze, the boy's mother quickly looked away as a sense of gloom appeared to have descended on her.

"Ice-Cream, Ice-Cream" - the screams grew stronger and showed no signs of abating. The mother's lips trembled in helplessness as the boy desperately clenched his teeth in the middle of his throes and pinched himself evoking a sense of pity in me. Simultaneously but unexplainably a wave of anger came over me when I saw the mother ranting animatedly to the father. He rose and approached our table when I let rip a cheeky but sufficiently loud comment to Mohan:

"What a travesty ! Modern day parenting seems to be only creating ill-disciplined children "

The father untouched by the comment, literally snatched the ice-cream from the manager and rushed back to his table which furthered my irritation as I wondered if I should have said something stronger. But Mohan's facial contortions seemed to clearly disapprove of my comment.

The moment the ice-cream was handed to the boy he erupted into an inconsolable cry with "don't want " being parroted regularly in between. My patience was wearing thin as I contemplated approaching the boy and giving him an earful. His mother now was at her begging best to calm him down. While the conversation itself was unintelligible, the scene that unfolded clearly told me that the boy was adamant he would not eat the ice-cream that was given to him in place of the hot-fudge ice-cream. His mother's efforts to carry him outside the restaurant failed as he knocked-off the ice-cream cup, lay on the floor and threw a tantrum waving his hands and legs vigorously.

With some effort his parents got him off the floor and his mother managed to hold him tight and exited the restaurant. The father pressed a 500 rupee note in the hands of the waiter and followed suit. I remarked to the waiter:

"You must be now so familiar with many types of customers"

"Sir, yes. They are our regular customers who usually sit at your table and what happened today is unprecedented"

"Seems like a spoilt child. How else.."

Mohan interjected : "Have you heard of autism ?"

While the word sounded fleetingly familiar, I was clearly unaware of what it really portrayed and that drew me into a momentary silence as Mohan continued:

"That boy could be autistic"

"How do you say that ?"

"Only an educated guess. From what I observed. From what I gather, we occupied his regular seat and that upset him tremendously"

"Well… is that even a matter ?"

"Not for us. But for the boy it could have been a shocking and depressing event. Autistics like repetition. That creates a sense of security to them. Any deviation from their norm can affect them heavily and they cannot reconcile as fast as others can"

"So was he trying to occupy our seat? Were his parents trying to give him ice-cream to appease him? "

"Autistics are not stubborn. They are insecure. Will you, apprehending that sitting in a new place could be dangerous, remain and act calm ?"

I blinked in silence and blurted : "How do you know all this ?"

"From my daughter's school which admits autistic children along with the general non-autistic ones"

"But admitting children with under-developed brains... "

"Autism does not necessarily mean sub-normally developed brains. Autism is a general term to indicate a differently developed mental faculty. It is a spectrum which could include people who have under-developed mental abilities. But it also includes many people who could rival Einstein in intellect"

"But I find it difficult to believe that normal kids could be in the same class as autistic kids and still learn well !"

"What is normal? You and I are considered "normal" by world standards. But are we alike? It is totally unnecessary to label and ostracize the autistics"

"So autism is not a disability ?"

"It is not necessarily a disability. Autistics are simply differently enabled. This is no euphemism but a reality. Taking this view, many countries consider autistics as differentiated and not debilitated"

My mind was filled with the thoughts of the boy and I suddenly trembled as if I had subsumed the boy's apprehensiveness.

"In my daughter's school there are a few children in every class who do show developmental delay"

"Are they not an impediment to the other kids?"

"No. It actually has made my daughter a more compassionate and empathetic individual. She has a better understanding than I had at her age about life--that life is not just a rat-race towards materialistic goals."

“While I do not advise my children to sit next to a studious child or not be friends with those who are not rank-holders, I find it difficult to believe that two students at two different levels of development can be in the same class."

" You are still trying to see this as black and white. A class of 30 students has 30 levels of development and not just 2. The problem is not with the stage of development, but the way we perceive it. Unfortunately our perceptions are marred by our pre-conceived notions about the success of a student--attending an institution of prestige, getting good grades, etc. We fail to recognize that what we learn from the books does not prepare us well socially"

I nodded, "Agree. I went to school because that was the norm. I feared the exams because others did. Before I could understand what I really liked to study, I was past 30."

"Not all children attend school with an academic intent. Some do so because they feel comfortable in the company of the known. It provides them with a sense of security and a calm atmosphere. The boy we saw could be one among those who fears new people and situations."

"But will it not be difficult for the other kids if he makes a ruckus in the school?"

"Initially yes. But to assume that he will make a scene every day is wrong. Schools which seek to integrate these children with those with special needs, perform an extensive research on their backgrounds. They talk to the other children of the same class and their parents and prepare them mentally to support this larger integration effort. A helper is assigned to each child with special needs to facilitate this effort. The class stands to benefit immensely if it were to get a teacher who doubles up as a special educator."

Mohan's words slowly constructed in me a scenario where all children were growing to become independent and—simultaneously--compassionate individuals. The acidic words I spilled thoughtlessly on the boy’s father weighed on me heavily as I my bowed involuntarily.

"I see you are thinking about the boy. But I believe his parents are used to verbal tirades like yours"

"You mean--my words would not have hurt them?"

"The words may have. But the courage of the parents to still take a chance to help their child integrate into the larger society is commendable."

"They ordered ice-cream for him. But even after getting the ice-cream he was screaming 'ice-cream'. Why was that?"

"Communication problem. What he says does not necessarily convey what he intends to. For example, you may know a few words in Hindi and may be able to say them well. That does not however mean you know and understand Hindi well. He may have associated the word ice-cream with the regular waiter serving a cold-gelato as his father and mother watched. Unfortunately, today his father moved from his usual place and a different gelato was served by him after discussion with manager. This is not what "ice-cream" means to him. That made him anxious. The only comforting factor was his mother's caress and body-language. Pardon me for saying this but spare a thought for the boy's parents. Whatever be the face they put in the wake of a scene, they are as human as we both are. They are uncomfortably aware of our prying eyes which could add to their guilt of not having handled the situation properly. "

Mohan's words were smooth but I felt them lacerating like a surgeon’s scalpel. I confessed whole-heartedly, "How pathetic of me to have judged them wrongly without a thought ! I am really ashamed of my small-mindedness."

"Did not intend to hurt you. Just presume that the child was not 4 but 2 years old. None of those tantrums would have been unacceptable. I sometimes feel that my daughter is growing too fast for me to savor her childhood. Consider the boy's parents to be blessed since they are seeing their child grow slowly allowing them this luxury."

"That is just a mollification of the actuality."

"No. What I am trying to say is that your sympathy is useless and must be duly dismissed from your mind. What they need is your whole-hearted acceptance."

That induced a pregnant pause as Mohan's words echoed in my mind with the intensity of a fog-horn only to be interrupted by the sight of the family reappearing at the restaurant's entrance. The boy came running towards us and Mohan promptly got up and asked him : "Would you like to sit here ?". The boy silently sat on the chair and started rolling the pepper-mill in his hand.

Mohan transferred our plates to the next table as I got up and said to the father : "Please feel free to sit here". A smile fleeted through his face as I struggled to work up mine to reciprocate.

(Based on a short story written by @Lalitharam Ramachandran in Tamil : https://goo.gl/zqMPOl )

A review on Vishni and Harish Ravindran's arangetram

I wrote a review on Vishni and Harish Ravindran's arangetram in Indian Link:

http://www.indianlink.com.au/simply-outstanding/

Simply outstanding

Indian Link

Linking India with Australia since 1994: newspaper | radio | digital

April 06, 2017 / by Indian Link / 0 Comment

Brother-sister duo Harish and Vishni Ravindran present a captivating arrangetram, writes MURALI SANKAR VENKATRAMAN

When I first heard Vishni Ravindran play in 2012, she was a soft-spoken Year 9 student whose calm and sincere countenance belied the curiosity to experiment and expand the musical idioms through the veena. That concert then, while predominantly melodic, had its share of outliers; and whenever they appeared, they were accompanied immediately by a subtle, almost imperceptible, frown on her ever-polite face.

It gave away that she was self and music-aware. The occasional disconnect between thought and execution was no doubt attributed to the enormity of the task – wielding the oldest string instrument of India with the finesse that it demanded – which she was just beginning to unravel.  Harish, her (then) kid-brother, hung around, probably coaxed by the promise of an extra dose of candy by their ever-inspiring mother Shanthinie.

Fast forward to 2017, I was flabbergasted by a confident young woman, a student of medicine, playing the very same veena, this time with admirable deftness. Harish, now a Year 11 student and built like a sportsman, accompanied his sister on the mridangam majestically and meticulously. 

This time round, some 600 people had gathered to hear the siblings on the occasion of their arrangetram, held last month.  When the curtains went up, the stunning decorations, done with the eye of an aesthete, provided a beautiful but laconically contrasting backdrop to the artistes on stage.

The concert started with a varnam in raga Kaanada – not usually a “starter raga” – composed by Srinivasa Iyengar. Vishni did well to showcase the muktayi and chitta swarams, instilling an eagerness for the numbers to follow.

A languid aalap in Shanmukhapriya followed where her now warmed-up fingers extolled the raga’s gamakams in an assured and elaborate manner. “Siddhi Vinayakam Anisham”, a Dikshitar kriti was well rolled out and the kalpana swarams that followed later established her pristine understanding of the raga and its swara constructs.

While panchamam occupies a central position as it would in any melakarta raga, Vishni also flashed panchamam-free passages involving just madhyamam and dhaivatham which evoked a sense of restless eagerness in the listeners’ minds that unconsciously yearned for the embrace of panchamam to relax.

Harish accompanied brilliantly, adapting his play to sound as close to the meter of the complicated swara passages thrown at him.  All in all, Shanmukhapriya, which lasted close to 20 minutes, erased any doubts and set the bar high for the rest of the evening.

Guru Thanjavur Murugaboopathi acted as the rhythm-keeper; the young performers occasionally threw him a look during the difficult rhythmic passages.

While Thyagaraja’s Shree ragam composition “Endaro Mahanubhavulu” was presented “as is” without any extra ornamentations and was fairly satisfying, I felt the gamakas in the passage “chanduru varnuni anda chandamunu” could have been a tad better.

But for that, this song by the virtue of its chittai swaras provided the first opportunity in the concert to hear violin (Shri Mullaivasal Chandramouli) and veena in total unison – it defined bliss.

“Janani Ninuvina” in rejuvenating Reetigowlai ragam and misra-chapu taaLam paved way for the ever-enticing, vibrant “Raghuvamsa Sudha” in Kadhanakuthoohalam – a modern metric for assessing a vainika in delivering rapid chittaiswara passages.  Vishni’s occasional excursion into “two note” chords, borrowed from western music idiom and popularized by Vaidya, was a treat to hear.

While Kadhanakuthoohalam has been allowed in the modern times to “harmonise”, Bhairavi and Todi – the two veritable benchmarks to assess the erudition of a Carnatic artiste – are handled by almost every artist in the traditional monophonous manner.

Vishni’s aalaapanai, taanam, neraval and the dialogue of kalpanaswarams with the violinist for the kriti “Balagopala Palayasumam”, definitively declared her rightful belonging among the promising best in the genre.

Harish’s thani avarthanam in adi thalam (2 kalai) that followed was a beautiful display of how it can be split into an admixture of thisram, misram, and khandam sub-parts and merged back tallying the correct rhythmic count. The question-answer session between the mridangam and ghatam (Shri. Chandrasekara Sharma) drew huge applause from the crowd.

Vishni carefully explained the taalam of a tough ragam-taanam-pallavi in Karaharapriya composed by her guru Prof. Pudukkottai Krishnamurthy and went on to give a stellar rendition ably accompanied by Harish. The ragamalika taanam, neraval, sanchaaram, ragamalika kalpanaswarams and kaalapramaanam reinforced our belief in their musical acumen.

Brindavani thillana of Dr. Balamurali Krishna was clearly a dancer’s interpretation on veena and a testament to Vishni’s rigorous training in Bharatanatyam. The energy and vivaciousness was unmistakable and when it ended, it brought a smile on everybody’s lips.

Shri. Murugaboopathi and Dr. Ramachandra heaped deserving praises on the duo and attributed their stupendous performance to “never missing homework”.

In a nutshell, simply outstanding: the Ravindrans are bound to make a huge ripple in the field of Carnatic music.

Photos: SJ Images (www.facebook.com/sjimages2)

கடலூர் சீனுவும் மொக்கை இலக்கியமும்

நான் பெரிதும் மதிக்கும் இன்றைய எழுத்தாளர்களில் முதன்மையானவர் திரு. ஜெயமோஹன். நேர்மையையும், கற்பனை வளத்தையும் இலக்கியத் தமிழில் அழகாய்த் தருபவர். சில சமயம் அவரைப் போல் எழுத வேண்டும் அல்லது அவருடைய கவனத்தைக் கவர வேண்டும் என்று நினத்து சிலர் எழுதும் கடிதங்களில் மொக்கைத் தன்மையே முதலாவதாய் இருக்கிறது. திரு ஜெயமோஹன் அவர்களும் சில சமயம் அவற்றைப் பிரசுரித்து விடுகிறார். காலையில் எழுந்து காய்கறி வாங்கப் போவதையே இலக்கியமாக்கி விட வேண்டும் என்று வெறியுடன் எழுதும் சில பேரின் தமிழார்வத்தை என்னால் தாங்கிக் கொள்ள முடியவில்லை. அப்படிப்பட்ட ஒரு மொக்கைமிகு முனைவரின் புனைவை கிரஹித்து இங்கே சற்றே திரித்து எழுதி உள்ளேன். சுட்டியில் உள்ள மூலக் கட்டுரையைப் படித்தாலேயன்றி இது எதற்காக எழுதப் பட்டுள்ளது என்று புரியாது :)

மூலம் : http://www.jeyamohan.in/97469

(புறக்கடைக்குக்) கிளம்புதலும் திரும்புதலும்
================================

இனியென்ன பயம்,

இன்றும் வழமை போல நான் அரைடிராயரைக் கழட்டிக் கைலி மாட்டுகையில் என் அம்மா மின்விசிறியை அணைத்தார்கள். பல வருட பழக்கம் அது அவர்களுக்கு. அவர்கள் என் பக்கம் நின்றால் இதை செய்யாமல் இருக்க மாட்டார்கள். முன்பு ஒரு சமயம் நான் கைலி மாட்டக் காலை உயர்த்தி சமநிலை தவறி சறுக்கி விழுந்தேன். அப்போது சற்றே விலகிய கைலியை மின்விசிறி மேலும் நன்றாய் உயர்த்திக் காட்டி உள்ளிருப்பை எல்லாம் உலக தரிசனம் செய்ய வைத்து மானத்தைக் கப்பலேற்றியதால் வந்த மனச்சோர்வுடன் ஒரு ஐந்து நாள் இடது கையால் எதையும் துடைக்க முடியாமல் இருந்தேன். இன்று இக்கோடையில் சில நிமிட விசிறியின் ஓய்வு, கட்டியிருந்த கைலியின் உள்ளே கசிகின்ற வியர்வை வெள்ளத்தை ”முன்னுக்கு வந்த வெள்ளம்” எனத் தவறாக எடை போடும் அளவுக்கு மோசமாக ஆக்கிவிடும்.

அம்மாவைப் பார்த்தேன். நான் கைலிக்கு மாறியதும் விசிறி சுவிட்சைப் போட அதன் அருகிலேயே நின்றிருந்தார்கள். உள்ளே ஏதோ பொங்க, சட்டென கிளம்பி வெளியேறி ஓடினேன் - புறக்கடைக்கு. ஒவ்வொருமுறையும் வெளியே தான் செல்கிறேன் -”வெளிக்கிப் போக” என்று சொல்லி வீட்டை விட்டு. முந்தாநாள் என் தங்கை மகனை ”உக்காந்து செய்டா” என்றேன். அம்மா குறுக்கிட்டு ”அம்மா உன்னைய என்னைக்காவது உட்கார்ந்து செய் என்று சொல்லாமல் இருந்திருக்கேனா ? ஆனா பாரு இப்போ நீ எப்படி கம்பங்கொல்லைக்குள்ளே புகுந்து கமுக்கமாய் கால்களை மடக்கி உட்கார்ந்து கக்கூஸ் போறே ? போகும்போது எத்தனை தடி தடிப் பயலுங்க எல்லாம் பக்கத்துலே வந்தும் காரியமே கண்ணா இருக்கே. அவனும் ஒரு நாள் அப்படிச் செய்வான் விடு ” என்றார்கள்.

ஆம் ஒவ்வொரு சமயமும் நான் கொல்லைப் பக்கம் ஒதுங்கும்போதும் உபதேசம் செய்த அம்மா. கவுண்டமணியாரின் ”ஆஹா இந்த outside போற சுகமே தனி” என்ற வேத வாக்கை வாழ்க்கை நெறியாக்கி இப்போது நான் விடிக்கும் முறையை சரியாகப் பின்பற்றும் போது “இப்போவாவது இந்த மக்கிப் போன மரமண்டையிலே உட்காரவேண்டும் என்று உறைச்சுதே” என்று ஆசுவாசப் படுத்திக்கொள்ளும் அம்மா.

முன்பு ஒரு சமயம் அடுத்த வீட்டு பாத்ரூமிற்குப் போய் கடனைக் கழித்துத்திரும்பி வந்தபோது கேட்டார்கள். ”கம்பங்காட்டை விட்டு எங்கடா போன?” ஆம் கம்பங்கொல்லையில் இல்லாத இடம் என்று ”வெளிக்கி போவதற்கு” மகன் தேடிப் போவான் என்பது அவர்களால் நம்ப இயலா ஒன்று.

வேறொருநாள் இரவு. நல்ல பேதி. என் தலையைக் குட்டியபடியே கேட்டார்கள். ”தம்பி அன்னைக்கு எங்கடா போன? அங்கேயே போய் ராவிடிய உக்கந்துக்க வேண்டியது தானே ?” இதோ இன்று குதத்தின் வழி நீர்சொரியும் கும்பியிடம் சொல்லிக்கொண்டேன். ஏன் போகிறாய்? உடலை விட்டு வெளியேற… எங்கே போகிறாய்? குதத்தின் கீழ் கூம்பாரமாய்க் கூட்ட நினத்தாலும் கூழாகக் கசிந்து ஆறாக ஓடும் மஞ்சள் நதியே ? புவுயீர்ப்பு விசை எனை எங்கு அழைத்துச் செல்கிறதோ அங்கே !!

ஒவ்வொரு வெளியேற்றமும் உடல்சக்தியின் நீங்கலே. கம்பங்கொல்லைக்கு ஒவ்வொரு பயணமும் என் ஆவியைக் கரைத்தே. ஊமை வலி (வயிற்றில்), அரிக்கும் தேகம், போர்த்தி இருக்காவிடில் போய்விடும் மானம். கால்களின் நடுவே முன்னும் பின்னும் இரு வேறான மஞ்சள் கடல்கள் சங்கமம்.

பக்கத்துக் குளத்திலிருந்து எடுத்து வந்த ஆயிரத்து எட்டு குடம் நீர், பெருகி வந்த மஞ்சள் கடல்களின் மூலாதாரத்தில் அபிஷேகம் ஆகிக் கொண்டு இருந்தது. என் கைகள் அந்தக் கைங்கர்யத்தில் கருத்தாய் இருப்பினும் கேள்வி ஒன்று என் உள்ளுருவை உதைத்தது.

மலம் நின்று சுகிப்பேனா (இந்தப்) பஜாரி ? மலம் மிக மிகப் பீய்ச்சியது. பேதிதான் வியாதி. உடலின் மையத்திலும், எஞ்சியிருக்கும் ஆற்றலிலும் பேதிதான் மானுடத்தின் முதல் வன்மம். மலம் பீ. எல்லாப் பேதியரும் தனியர். பிறிதொருவர் அவர் பக்கம் வந்தால் அவர்மேல் தெறித்து அவர் சருமத்தில் ஒட்டிக் காய்ந்து மாசாய் மாற வாய்ப்பு உள்ளதால் தனிமையே வழமை.

வழியில் கண்டேன் ஒரு நாய் காலை உயர்த்தி மரத்தின் வேரைக் குறி பார்த்துக் கொண்டிருந்தது. கால பைரவரோ ? தன் காலை அகட்டித் தன் அந்தரங்கக் கூடாரங்களை மரமலவறைக்குக் காட்டியதில் அதற்கு ஒரு ஆனந்தம் போலும் - அதன் வாயில் வடியும் எச்சிலினூடே அந்த மரத்தின் பிம்பம் தெரிந்தது. மரத்திற்கு அந்த பைரவரின் சிந்தனை ஏற்புடையது இல்லை என்று தோன்றி இருக்க வேண்டும். காற்றின் துணை கொண்டு தன் வளைந்த கிளை மூலம் அண்டிய நாயை சண்டியனாய்ப் பாவித்து ஆங்காரமாய் அடித்தது. ஆனால் அந்த நாயோ எடுத்த காரியம் முடிக்காமல் போகக் கூடிய வர்க்கத்தில் இல்லை.

அடிபட்ட அதிர்ச்சியில் முன்பொழிவை முதலில் ஆரம்பித்தது. பின்பொழிவு தன்னியல்பாய் அரங்கேறியது. மரத்திற்கு வெறுத்து இருக்க வேண்டும். தன் ஆகப் பரந்து விரிந்த கிளைகளை சாமியாடிக் காட்டி நாயிடம் தன் கோபத்தைத் தெரியப் படுத்தியது. ஆனால் நாயோ அதீத அமைதி முகத்தில் தவழ அந்த மரத்தடியில் கழித்த இடத்திலேயே தன் காயத்தை விரித்துப் படுத்தது. பின்னர் தன் அந்தரங்க இடங்களை சிறிதே நக்கிக் கொண்டது.

இன்னொரு முறையும் திரும்பிச் செல்வேன் - நிற்காவிடில்.

உடல்-ஊர் பேனு